De Baronie van Boelare is een woonzorgcentrum gevestigd in een kasteeldomein aan de oevers van de Dender. De strategische ligging van het kasteel, oorspronkelijk opgericht als fort, zorgde ervoor dat de Baronie van Boelare steeds een belangrijke rol heeft gespeeld door de jaren heen. Een kort overzicht.

De Baronie van Boelare was een van de vijf grote baronieën van het Land van Aalst, de streek rond de stad Aalst. Een baronie bestond vooral uit landgoederen waarover de baron de macht had. De belangrijkste baronnen beschikten echter ook over een kasteel. Zo ook de rijke en machtige familie rond de baron van Boelare.

1200 jaar geleden, rond 800 na Christus, duikt het kasteel voor het eerst op in de archieven als fort. Vanaf de 12de eeuw verdwijnt het militaire aspect naar de achtergrond en wordt het wooncomfort steeds belangrijker. De imposante tuinen en het rustgevende park worden aangelegd tussen de 16de en de 18de eeuw steeds met behoud van het oorspronkelijke karakter van dit majestueuze kasteel.

Een belangrijk moment in de rijke geschiedenis van de Baronie was de oprichting van de stad Geraardsbergen, in 1060 na Christus. Boelare werd opgesplitst in Nederboelare en Overboelare. Nederboelare werd bovendien ook herverdeeld. Het gedeelte ten oosten van de Dender werd bij Onkerzele gevoegd. Het gedeelte ten westen van de Dender, beter bekend als “de reep”, werd officieel de gemeente Nederboelare. De oude benaming “de reep” werd door de inwoners behouden: voor hen bleef het kasteel te Nederboelare het kasteel van de reep. De Baronie van Boelare kwam dus officieel in de deelgemeente Nederboelare terecht.

Verscheidene adellijke families volgden elkaar op door erfopvolging als eigenaar van Boelare: de families ‘de Fosseux’, ‘van Reingersvliet’ en ‘van Bouchoute’. De jaren 1560 tot 1585 waren verschrikkelijk voor Vlaanderen. Ook voor Geraardsbergen dat enorm leed onder de godsdienstoorlogen. Het kasteel van Boelare, eigendom van de aanvoerder van de opstand tegen de Spanjaarden, werd door de Spanjaarden gedeeltelijk verwoest.

De brand in 1724 was de aanleiding om het gebouw te restaureren in zijn kenmerkende Louis XV-stijl, onder impuls van de Italiaanse familie Cassina die er meer dan 200 jaar woonde. Op 6 januari 1960 werd het kasteel gekocht door graaf Paul de Launoit. Na diens dood werd het in 1983 opnieuw te koop gesteld en gekocht door het echtpaar Van Nieuwenhove – Boedt. Onder hun leiding werd het kasteel van de Baronie van Boelare omgetoverd tot een hedendaags woonzorgcentrum met een schitterende ligging en dito service.

Het oorspronkelijke kasteel werd opgetrokken uit zweefsteen, een soort zandsteen dat werd gewonnen langs de oever van de Dender. Ook de ommuring van de stad Geraardsbergen werd volledig gebouwd met zweefsteen.

Na de brand in 1724 werd het kasteel grondig gerenoveerd. De witsteen kruisramen werden uitgenomen, boven de ramen werden korfbogen gemetst, de ramen verlaagd en de onderdorpels werden vernieuwd in blauwe hardsteen. Binnen werden de plafonds vernieuwd en opgeplakt, de schouwen werden vervangen door Lodewijk XV schouwen uit marmer, de wanden en plafond werden bepleisterd in dezelfde Lodewijk XV-stijl. De arduinen deuringang in Lodewijk XVI-stijl werd ook geplaatst en zo kreeg het kasteel het uitzicht dat we nu kennen.